Ανακοινώθηκαν οι μεσαίες λίστες του Athens Prize for Literature. Πέρυσι, ο Ασουλίν και η Κολλιάκου. Φέτος ποιοι;
Ενας λογοτεχνικός θεσμός κρίνεται επιτυχημένος από τις επιλογές του. Και οι περσινές επιλογές του βραβείου με τον αγγλόφωνο τίτλο «The Athens Prize for Literature», που θεσμοθετεί το περιοδικό «(δέ)κατα» του Ντίνου Σιώτη, κρίνονται με όρους λογοτεχνικότητας. Να θυμίσουμε ότι το βραβείο ξένου μυθιστορήματος απονεμήθηκε στον Πιερ Ασουλίν για το «Ξενοδοχείο Lutetia» (Πόλις), ενώ η Δήμητρα Κολλιάκου πήρε το βραβείο ελληνικού μυθιστορήματος για τη «Θερμοκρασία δωματίου» (Πατάκης).
Φέτος, δεύτερη χρονιά του θεσμού, το περιοδικό δεν αλλάζει ρότα. Από τη μεσαία λίστα, που ανακοινώθηκε χθες το μεσημέρι, ξεχωρίζουν ονόματα που στον σημερινό παγκόσμιο λογοτεχνικό χάρτη είναι πρώτης γραμμής δημοσιότητας και αναγνωρισιμότητας: ο Αμερικανός, βραβευμένος με Πούλιτζερ, Κόρμακ ΜακΚάρθι για τον «Δρόμο» του, ο Τσέχος της πρωτοπορίας Ιβάν Κλίμα για το «Ούτε άγιοι ούτε άγγελοι», η τιμημένη με το περσινό Μπούκερ Ιρλανδή Ανν Ενράιτ για τη «Συγκέντρωση», ο κάτοχος του βραβείου Μπέρναρ Σο, Βρετανός Μάρτιν Εϊμς, για τις «Ιδιωτικές συναντήσεις».
Για την κάθε κατηγορία βραβείου, από τη φετινή χρονιά οι υποψήφιοι της μεσαίας λίστας θα είναι δεκαπέντε. Στις 23 του μήνα θα ανακοινωθεί η μικρή λίστα των επτά τίτλων, ενώ στις 9 Ιουνίου στη Στοά Σπυρομήλιου θα ανακοινωθούν και θα απονεμηθούν ταυτόχρονα τα δύο βραβεία ξένου και ελληνικού μυθιστορήματος. Τα βραβεία -χορηγία της εταιρείας Mont Blanc- συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ και από ένα συλλεκτικό στιλό της Mont Blanc αξίας 1.800 ευρώ.
«Επιλέγουμε βιβλία υψηλής λογοτεχνίας», είναι το στίγμα που έδωσε ο ποιητής και εκδότης του περιοδικού «(δε)κατά» Ντίνος Σιώτης. «Το βραβείο», συνέχισε, «φέρει τον υπότιτλο βραβείο εκδοτών και συγγραφέων», και εξήγησε το γιατί: «Τα μέλη της κριτικής επιτροπής είναι συγγραφείς και ορισμένοι από αυτούς κριτικοί ή βιβλιοπαρουσιαστές. Τα βιβλία που διαβάζουμε δεν τα αναζητάμε στην Εθνική Βιβλιοθήκη, αλλά τα επιλέγουμε από αυτά που μας στέλνουν οι εκδότες».
«Εχουμε ξεφύγει από τη θεματογραφία του '21, της Μικρασιατικής Καταστροφής και της Κατοχής», ήταν η διαπίστωση της συγγραφέα και κριτικού λογοτεχνίας Χρύσας Σπυροπούλου, μέλους της επιτροπής για το βραβείο ελληνικού μυθιστορήματος (τα υπόλοιπα: Θανάσης Βαλτινός, Κατερίνα Ζαρόκωστα, Αχιλλέας Κυριακίδης, Ντίνος Σιώτης). Η κυρίαρχη τάση, όπως την περιέγραψε, «είναι το επιστημονικό μυθιστόρημα και ιδιαίτερα τα μαθηματικά. Είναι κάτι καινούργιο για τα δικά μας λογοτεχνικά δρώμενα». Αλλα θέματα, που διαχειρίζονται οι Ελληνες συγγραφείς κατά την εισηγήτρια, είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος, η αρχαιότητα, αλλά και το ψυχολογικού τύπου μυθιστόρημα.
Οι Έλληνες
Για το ελληνικό μυθιστόρημα υποψήφιοι είναι δεκατέσσερις άντρες και μία γυναίκα, οι ακόλουθοι:
Νίκος Διακογιάννης «Τέρα άμμου» (Αρμός), Τάκης Θεοδωρόπουλος «Το αριστερό χέρι της Αφροδίτης» (Ωκεανίδα), Δημήτρης Καπετανάκης «Η συμμορία της συγκίνησης» (Εστία), Βασίλης Κιζήλος «Το σουίνγκ της πεταλούδας» (Λιβάνης), Γιάννης Κιουρτσάκης «Το βιβλίο του έργου και του χρόνου» (Κέδρος), Βαγγέλης Κούτας «Χωρίς παραλήπτη» (Ψυχογιός), Ανδρέας Μήτσου «Ο κύριος Επισκοπάκης» (Καστανιώτης), Μάριος Μιχαηλίδης «Ο οστεοφύλαξ» (Μεταίχμιο), Δημήτρης Μίγγας «Τηλέμαχου Οδύσσεια» (Μεταίχμιο), Μιχάλης Μοδινός «Ο μεγάλος Αμπάι» (Καστανιώτης), Ιωάννα Μπουραζοπούλου «Τι είδε η γυναίκα του Λωτ;» (Καστανιώτης), Γιάννης Ξανθούλης «Του φιδιού το γάλα» (Ελληνικά Γράμματα), Βαγγέλης Ραπτόπουλος «Η μεγάλη άμμος» (Κέδρος), Θανάσης Σκρουμπέλος «Μπλε καστόρινα παπούτσια» (Τόπος), Δημήτρης Στεφανάκης «Μέρες Αλεξάνδρειας» (Πατάκης).
Ο συγγραφέας Θεόδωρος Γρηγοριάδης, μέλος της επιτροπής για το βραβείο ξένου μυθιστόρηματος (τα υπόλοιπα: Κώστας Ακρίβος, Ηλίας Μαγκλίνης, Σοφία Νικολαΐδου, Ερση Σωτηροπούλου), στάθηκε στο γεγονός ότι περίπου τα μισά από τα βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά ανήκουν στην ξενόγλωσση παραγωγή. Από τα δεκαπέντε προτεινόμενα, τα έντεκα τα υπογράφουν άντρες και τα τέσσερα γυναίκες. Ανά εθνικότητα έχουμε: τρεις Αγγλους, έναν Σκωτσέζο, μία Ιρλανδή, έναν Ελληνοαμερικανό, έναν Αμερικανονιγηριανό, δύο Αμερικανούς, έναν Γάλλο, δύο Ισπανούς, έναν Τσέχο, μία Γερμανίδα ουγγρικής καταγωγής και έναν Σουηδό.
Οι ξένοι
Ολόκληρη η λίστα των υποψήφιων ξένου μυθιστορήματος:
Μάρτιν Εϊμις «Ιδιωτικές συναντήσεις» (μτφρ.: Σταύρος Παπασταύρου, Μεταίχμιο), Ανν Ενράιτ «Η συγκέντρωση» (μτφρ.: Αύγουστος Κορτώ, Καστανιώτης), Ζαν Εσνόζ «Ραβέλ» (μτφρ.: Αχιλλέας Κυριακίδης, Πόλις), Χαβιέρ Θέρκας «Η ταχύτητα του φωτός» (μτφρ.: Αγγελική Βασιλάκου, Πατάκης), Uzodinma Iwela «Θηρία χωρίς πατρίδα» (μτφρ.: Τάκης Μενδράκος, Πάπυρος), Μάικλ Κάνιγχαμ «Ιδιαίτερες μέρες» (μτφρ.: Ρένα Λέκκου-Δάντου, Λιβάνης), Ιβάν Κλίμα «Ούτε άγιοι ούτε άγγελοι» (μτφρ.: Βικτώρια Τράπαλη, Κέδρος), Κόρμακ ΜακΚάρθι «Ο δρόμος» (μτφρ.: Αύγουστος Κορτώ, Καστανιώτης), Ζούζα Μπανκ «Ο κολυμβητής» (μτφρ.: Λένα Σακαλή, Μελάνι), Ελία Μπαρθέλο «Το μυστικό του χρυσοχόου» (μτφρ.: Γεωργία Ζακοπούλου, Πατάκης), Σάρα Ουότερς «Ξαγρυπνώντας» (μτφρ.: Αύγουστος Κορτώ, Καστανιώτης), Αντριου Ο' Χάγκαν «Να 'σαι κοντά μου» (μτφρ.: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Πόλις), Γιαν Χέρικ Σβαν «Οι περιπλανώμενοι» (μτφρ.: Θεοφανώ Καλογιάννη, Κέδρος), Αλι Σμιθ «Hotel Cosmos» (μτφρ.: Αργυρώ Μαντόγλου, Ελληνικά Γράμματα), Στρατής Χαβιαράς «Πορφυρό και μαύρο νήμα» (μτφρ.: Ρένα Χάτχουτ, Κέδρος).
