Fractured Figure: Κατακερματισμένες μορφές σε εξέλιξη

fractured-figure-katakermatismenes-morfes-se-exelixi

Ακόμα και η είσοδος του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, όπου φιλοξενείται η εντυπωσιακή έκθεση «Fractured Figure» από τη Συλλογή Δάκη Ιωάννου (εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο και διαρκεί έως το τέλος Ιουλίου), λειτουργεί ως ένα ακόμα αναπόσπαστο κομμάτι της. Μπαίνοντας, δεν περνάς το κατώφλι μιας συμβατικής πόρτας, αλλά μέσα από μια ξύλινη κατασκευή-κουτί, ίδιο με αυτά που μεταφέρονται τα έργα τέχνης και έχουμε συνδυάσει με την ένδειξη «εύθραυστο».

Η αρχιτεκτονική αυτή παρέμβαση του γραφείου «Diversity» δεν έγινε τυχαία. Από τη μία δημιουργεί έναν συνειρμό καθαρτηρίου, συμβολίζοντας μια ιδιαίτερη συνθήκη επικοινωνίας που δημιουργείται ανάμεσα στα έργα και στους θεατές. Από την άλλη, αντανακλά την ταυτότητα της πολύτιμης έκθεσης, η οποία εκτός από μια σειρά σπουδαίων έργων τέχνης διαθέτει ένα επιπλέον ατού: είναι ένα ζωντανό και ανοιχτό work in progress.

Το επιβεβαιώνει ο πρόσφατος εμπλουτισμός της με 14 νέα έργα, πιστά στη φιλοσοφία της έκθεσης, η οποία επικεντρώνεται απρόβλεπτα στην αθρώπινη μορφή και εναντιώνεται στις άψογες κατασκευασμένες μορφές που κυριάρχησαν στην τέχνη του πρόσφατου παρελθόντος. Οι νέες αναπαραστατικές φιγούρες έχουν ρωγμές, είναι κατακερματισμένες και εύθραυστες, όπως άλλωστε και η ζωή στον σύγχρονο κόσμο.

Την επιμελείται ο Αμερικανός Τζέφρι Ντάιτς, με σύμβουλο τον Ιταλό Μασιμιλιάνο Τζιόνι, τον συλλέκτη Δάκη Ιωάννου και τον καλλιτέχνη Ουρς Φίσερ, του οποίου το έργο κυριαρχεί στην έκθεση.

Πλάι στο φουσκωτό γλυπτό «Moon» του Τζεφ Κουνς, που λειτουργεί ως φόντο των τεράστιων γλυπτών από λευκή σοκολάτα του Τέρενς Κοχ, δίπλα σε άλλες γλυπτές μορφές από κερί, ανθρωπόμορφα γουρονοειδή και ιδιόμορφες ζωγραφικές συνθέσεις, μπορεί κανείς να αναγνωρίσει «Τα πουλιά» του Πολ Τσαν, εμπνευσμένα από βιβλικά χωρία, ή το επιβλητικό γλυπτό «Giant 2» του David Altmejd, που σηματοδοτεί ξεκάθαρα τη λογική της κατακερματισμένης φιγούρας. Σε κάθε τρύπα του γίγαντα παρεισφρέουν τραχιά υλικά, όπως κομματάκια από καθρέφτη, ταριχευμένα πουλιά, συνθετικά φυτά, κοσμήματα, αλυσίδες, χάντρες κ.ά.

Εντυπωσιακό είναι το «Death of a moment» του Ουρς Φίσερ, τεχνικά περίπλοκη εγκατάσταση με έναν καθρέφτη που κινείται σαν κύμα και μεταβάλλει συνεχώς την οπτική του χώρου. Αλλωστε, τον Φίσερ τον ενδιέφερε πάντα ο τρόπος με τον οποίο νομίζουμε ότι προσλαμβάνουμε την πραγματικότητα. Μπαίνοντας στο δωμάτιο ο θεατής διακρίνει τα κάγκελα μιας άλλης εγκατάστασης, του «Αυτο-αποκεφαλισμού», μιας παράδοξης προσωπογραφίας του καλλιτέχνη Poka-Yio, με το ομοίωμα του κεφαλιού του καρφωμένο στα κάγκελα.

Υπάρχει, όμως, και ένα έργο που δεν πρόκειται να δείτε στον κατάλογο της έκθεσης: μια γυναίκα στην άκρη του δωματίου αναπαριστά με τη φωνή και την κίνησή της τη ζωντανή performance του Τίνο Σέγκαλ, «This is propaganda».

Στο project room του ΔΕΣΤΕ θα τοποθετηθεί σύντομα η δραματική και πολιτική εγκατάσταση «All» του Μαουρίτσιο Κατελάν, 9 ανθρώπινα πτώματα τυλιγμένα σε λευκό σεντόνι. Ανάμεσα στα έργα της έκθεσης είναι και εκείνα των Pawel Althamer, Robert Gober, Adam Helms, Paul McCarthy και Kiki Smith.

Η περιήγηση στους χώρους του Ιδρύματος οδηγεί στον δεύτερο ανακαινισμένο και ευήλιο όροφο, όπου ετοιμάζεται η βιβλιοθήκη του ΔΕΣΤΕ. Θα φιλοξενήσει έναν θησαυρό από τίτλους σχετικούς με την ελληνική και διεθνή εικαστική τέχνη.

Ακόμα και ο δίτομος κατάλογος του «Fractured Figure», έργο του εικαστικού Ουρς Φίσερ, αποτελεί μια διαφορετική και ανατρεπτική ανάγνωση της έκθεσης, ένα πραγματικό οπτικό δοκίμιο με τη μορφή βιβλίου και εξώφυλλο ένα ανατρεπτικό πορτρέτο του Δάκη Ιωάννου από τον Roberto Cuoghi.

Για να βγει κανείς από το κτίριο πρέπει να περπατήσει πάνω στο κόκκινο χαλί, που είναι στρωμένο στα σκαλάκια της εξόδου (ή δεύτερης εισόδου), παρέμβαση και αυτό του αρχιτεκτονικού γραφείου «Diversity». Αρχικά παραπέμπει σε συμβολισμό του γκλάμουρ, συνδυασμένο με τα κόκκινα χαλιά του Χόλιγουντ. Αλλά σε αυτή την περίπτωση το red carpet έχει ακριβώς την αντίθετη εννοιολογική σημασία. Περισσότερο υπονομεύει την ελιτίστικη αντιμετώπιση της εικαστικής τέχνης και επαναπροσδιορίζει τη σχέση της με την πραγματικότητα και τη ζωή.