«Η κυρία Jodie Foster θα είναι σε λίγα λεπτά μαζί σας» μας λέει με ψυχρή ευγένεια η νεαρή συνεργάτρια της. Η πόρτα ανοίγει και η «κυρία Foster», μπαίνει απαστράπτουσα στη μικρή σουίτα του παρισινού ξενοδοχείου. Απαστράπτουσα, ναι, αλλά όχι με τη λογική της σεξοβόμβας ή της εκλεπτυσμένης καλλονής της κινηματογραφικής βιομηχανίας.
Είναι μια μικροκαμωμένη, καλογυμνασμένη ξανθιά με αφοπλιστικό χαμόγελο, εκφραστικά καταγάλανα μάτια που σε κοιτούν διαπεραστικά και εφηβικό λουκ: τζιν, σιέλ κοντομάνικο πουκαμισάκι, χαμηλά παπούτσια και μόνο ένα ακριβό ρολόι κι ένα δαχτυλίδι να σου θυμίζουν πως η αμοιβή της για κάθε ταινία κυμαίνεται γύρω στα 15 εκατομμύρια δολάρια.
Δεν έφτασε εύκολα εκεί: ο πατέρας της εγκατέλειψε τη μητέρα της όταν ήταν έγκυος σ' εκείνη. Πρωτοέπαιξε μόλις δύο ετών και κέρδισε Όσκαρ πριν κλείσει τα 30. Απέκτησε δύο παιδιά, αλλά ποτέ δεν αποκάλυψε τον πατέρα. Λέγεται πως πρόκειται για ανώνυμο δότη από τράπεζα σπέρματος. Πέρυσι τον Δεκέμβριο σ' έναν ευχαριστήριο λόγο της με θέμα τις γυναίκες στη σόου μπιζ, παραδέχθηκε την πολύχρονη σχέση της με την παραγωγό Σίντνεϊ Μπέρναρντ.
Αδύνατο να πιστέψεις πως είναι σαρανταεξάρα πλέον: κι όμως, η Jodie Foster, το παιδί-θαύμα, η έφηβη πόρνη του «Ταξιτζή» και η Κλαρίς της «Σιωπής των αμνών», μεγάλωσε κι έγινε μαμά. Η γυναίκα που μας έδωσε ταινίες-σπουδές πάνω στον φόβο, όπως το «Δωμάτιο πανικού», το «Σχέδιο πτήσης» και πρόσφατα το «Εκτός εαυτού», έχει βαλθεί να μας εκπλήσσει. Κάτι η πρόσφατη παραδοχή της ομοφυλοφιλίας της, κάτι οι σκηνοθετικές της «φαγούρες» -πόσω μάλλον το ότι σε λίγες μέρες θα τη δούμε σε μια οικογενειακή ταινία φαντασίας που βασικά απευθύνεται σε παιδιά. Σε έναν, επιτέλους, κωμικό ρόλο.
Στο «Νησί της φαντασίας» (την Πέμπτη στα σινεμά) συμπρωταγωνιστεί μαζί με μια μικρούλα: η ορφανή από μαμά Αμπιγκέιλ Μπρέσλιν («Little miss Sunshine») ζει με τον ερευνητή πατέρα της σε ένα έρημο ηφαιστειογενές τροπικό νησί του Ειρηνικού, σε συνθήκες οικογένειας Ροβινσώνων, με παρέα της έναν θαλάσσιο ελέφαντα και τα βιβλία με τις περιπέτειες του αγαπημένου της μυθιστορηματικού ήρωα, Αλεξ Ρόβερ. Ατρόμητη και περιπετειώδης, είναι προσκολλημένη στον μπαμπά της (τον οποίο ενσαρκώνει ο «Λεωνίδας» των «300» και ανερχόμενος αστέρας Τζέραρντ Μπάτλερ), όταν αίφνης χάνει τα ίχνη του.
Η μικρή, απελπισμένη, προστρέχει μέσω μέιλ στο μυθιστορηματικό είδωλό της: τον Άλεξ Ρόβερ, ή μάλλον στον συγγραφέα του. Έλα όμως που ο Αλεξ Ρόβερ μας προκύπτει... Αλεξάνδρα. Κι εδώ μπαίνει η Τζόντι Φόστερ, μια νευρωτική, μικροβιοφοβική συγγραφέας με αστείρευτη φαντασία, που όμως δεν κουνά ρούπι από το σπίτι της, ούτε καν για να πάρει την αλληλογραφία της. Θα το κάνει μόνο όταν χρειαστεί να σώσει το κοριτσάκι. Και το ταξίδι της στην άλλη άκρη της Γης, θα αποβεί ξεκαρδιστικό.
Μήπως τελικά, εδώ, η μαμά ενέπνευσε την ηθοποιό;
Ίσως, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Με ενδιέφερε πολύ αυτή η νευρωτική, εσωστρεφής πλευρά της ηρωίδας. Μιας γυναίκας που πλάθει όλο αυτό το φαντασιακό, περιπετειώδες σύμπαν με το μυαλό της, "ταξιδεύοντας" αποκλειστικά και μόνο στο Ιντερνετ, γράφοντας για ηφαίστεια που δεν έχει δει. Ομως τρομοκρατείται και μόνο στη θέα μιας αράχνης που σκαρφαλώνει στο πληκτρολόγιό της!
Πως ήταν για μία φορά να παίζετε έναν κωμικό ρόλο;
Κάποιες στιγμές ένιωθα να διακωμωδώ τον εαυτό μου. Στην πραγματικότητα όμως δουλεύεις με τον ίδιο τρόπο. Η κωμωδία είναι ένα δράμα που το τραβάς στα άκρα. Αυτός ο ρόλος άλλωστε προϋπέθετε να είμαι ως επί το πλείστον μόνη στο σετ, κάτι που απόλαυσα πολύ. Πάντως ομολογώ πως αν και το "Εκτός εαυτού" του Νιλ Τζόρνταν ήταν μια πολύ σκληρή ταινία, με κανένα άλλο φιλμ δεν ένιωσα ποτέ τόσο χαρούμενη.
Το να δουλεύεις με παιδιά και ζώα είναι αναζωογονητικό ή εκνευριστικό;
Το έχω κάνει πολλές φορές -στα οκτώμισί μου μάλιστα με δάγκωσε ένα λιοντάρι. Το συμπέρασμά μου είναι πως μόνο με τα παιδιά και τα ζώα προκύπτει τόσο φυσικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα αν πεις σε ένα παιδί "τώρα βάλε το χέρι σου στην τσέπη", αν δεν του βγει αυτό φυσικά, δεν πρόκειται να το κάνει που να χτυπιέσαι. Τα παιδιά, όπως και τα ζώα, έχουν την τάση να βιώνουν τα πράγματα με έναν σωματικό τρόπο. Πάντως η Αμπιγκέιλ είχε έναν απρόσμενο επαγγελματισμό -μου θύμισε τον εαυτό μου παιδί, στα πρώτα μου βήματα.
Εσείς ενθαρρύνετε την περιπετειώδη πλευρά των παιδιών σας ή είστε υπερπροστατευτική;
Αυτό που με ενδιαφέρει να τους περάσω είναι, "εάν θέλεις να αλλάξεις κάτι, χρησιμοποίησε τα χέρια σου και το μυαλό σου". Με ενδιαφέρει επίσης να τους ευαισθητοποιήσω ως προς το θέμα του πλανήτη. Με απασχολεί πολύ η τύχη τους. Εντάξει, το να αποκοπείς από τον πολιτισμό και να γίνεις ο ήρωας των φαντασιώσεων και των ονείρων σου μπορεί να είναι λίγο μυθιστορηματικό, αλλά σίγουρα θα ήθελα να ζήσουν πιο έντονα από μένα τα παιδικά τους χρόνια -δεν ήταν και η πιο ανέμελη περίοδός μου. Εζησα βέβαια κι εγώ κάποιες περιπέτειες μεγαλύτερη - κυρίως κάποια ταξίδια που έκανα λ.χ. στην Ινδία. Μεγαλώνοντας πάντως έχασαν λίγο την αίγλη τους. Είναι αλλιώς να τα κάνεις στα 20 σου κι αλλιώς στα 40 σου. Η μητρότητα ήταν με τον τρόπο της η δική μου μεγάλη περιπέτεια.
Αν και κωμωδία, το συναίσθημα του φόβου είναι και σ' αυτόν τον ρόλο κυρίαρχο. Εσείς τι φοβάστε περισσότερο;
Οι δικοί μου φόβοι είναι περισσότερο εσωτερικοί. Δεν φοβάμαι τα αεροπλάνα, τις αράχνες ή τα μικρόβια, όπως η ηρωίδα. Κυρίως με φοβίζουν τα λάθη μου. Αυτό με παραλύει. Εχω μονίμως το φόβο της αποτυχίας. Κι επειδή είμαι τελειομανής, προσπαθώ να μην αναλαμβάνω πράγματα στα οποία δεν είμαι καλή. Πάντως έχω κι εγώ τις μικρές νευρώσεις μου. Θέλω στο σπίτι όλα να είναι τακτικά. Δεν θέλω κανείς να αγγίζει την καφετιέρα μου. Καθαρίζω μανιωδώς την ντουζιέρα μου κάθε μέρα και τακτοποιώ με ευλάβεια τις πετσέτες μου -δεν αφήνω ούτε τα παιδιά μου να τις αγγίξουν. Ούτε τους επιτρέπω να κάνουν πιπί στην τουαλέτα μου (γελάει).
Η ηθοποιία είναι μια απάνθρωπη δουλειά
Και τα κρατάτε και μακριά από τη δημοσιότητα...
Ω, ναι. Πάντα διαχώριζα την προσωπική μας ζωή από τη δουλειά. Το θεωρώ αυτονόητο. Και θα τα αποθάρρυνα να ακολουθήσουν τα χνάρια μου. Εντάξει, πιστεύω πως τους έχω μεταδώσει κάτι από την αγάπη μου στο σινεμά -τους εξηγώ μάλιστα τι σημαίνει μπλε οθόνη (blue screen) και ολ' αυτά. Αλλά αυτή είναι η πρώτη ταινία μου που είδαν -ο ένας είναι 9 χρόνων και ο άλλος 6. Στη σκηνή της καταιγίδας τρόμαξαν και πίστεψαν πως ο πατέρας της Νιμ δεν θα επέστρεφε ποτέ. Θυμάμαι πως στην "Αννα και τον βασιλιά", ο μεγάλος, που τότε ήταν τεσσάρων, είχε απλώς έρθει στο σετ και όταν είδε δάκρυα στα μάτια μου παρανόησε. Νομίζω πως επί χρόνια αυτό που πίστευαν είναι πως δουλειά μου ήταν το να φωτογραφίζομαι. Κι έπαθαν σοκ. Ακόμα κι εγώ πολύ συχνά νιώθω πως δεν μπορώ να το χειριστώ αυτό. Από μέσα είναι μια απάνθρωπη δουλειά. Υπάρχουν σπουδαίοι ηθοποιοί που απλώς δεν μπορούν να αντέξουν αυτό το κύκλωμα. Είναι κάτι που δεν θέλεις να το περάσουν τα παιδιά σου.
Σας περιμένουν διαφορετική από αυτό που είστε;
Συνεχώς. Αυτό συμβαίνει με όλους μας, όμως σαν ηθοποιός κουβαλάς 1.000 περισσότερες αποσκευές που αποπροσανατολίζουν τους άλλους. Ποτέ δεν διαβάζω τα γράμματα που μου στέλνουν. Ούτε πρόκειται. Δεν έχουν να κάνουν με μένα. Λίγοι γνωρίζουν τη δουλειά μου ως παραγωγού ή σκηνοθέτη. Ως σκηνοθέτρια βλέπω τον εαυτό μου σε πολύ πιο "σκοτεινά" φιλμ. Ονειρεύομαι να σκηνοθετήσω περισσότερες ταινίες -δυστυχώς έχω κάνει μόνο δύο.
Τώρα θέλω να γυρίσω μια ταινία για τη μετανάστευση, το "Sugarland", όμως οι ταινίες είναι ακριβές. Ως ηθοποιός "πουλάω", αλλά ως σκηνοθέτρια δεν έχω την ίδια αξία στις μετοχές της σόου μπιζ. Και το πρόβλημα είναι πως θεωρούν ότι οι mainstream ταινίες, στις οποίες παίζω πουλάνε, αλλά όταν βλέπουν μια ταινία με άποψη θεωρούν πως είναι ρίσκο και δύσκολα την κάνουν. Οι περισσότεροι με ξέρουν από δημοφιλείς, εμπορικές ταινίες, όμως στην πραγματικότητα το γούστο μου είναι πιο ανεξάρτητο.
Σε μια από τις πιο κωμικές σκηνές της ταινίας η ηρωίδα που ενσαρκώνετε πέφτει θύμα των μέτρων ασφαλείας στα αμερικανικά αεροδρόμια: της κατάσχουν τις... κονσέρβες της, το κοφτερό ανοιχτήρι τους, της βγάζουν τα παπούτσια. Εσάς σας ενοχλούν όλα αυτά;
Ε, τώρα πια νομίζω πως τα έχουμε συνηθίσει. Κι είναι ωραία να βλέπεις πόσο προσφέρονται για μια κωμωδία. Οχι, δεν μ' ενοχλούν. Πάντως θα προτιμούσα να υπήρχε μια μοκέτα, όταν μου βγάζουν τα παπούτσια (γέλια).
Σε κάποια άλλη σκηνή, η μικρή βλέπει τον ήρωά της να κατατροπώνει κάτι Αραβες στην έρημο. Δεν φοβάστε μήπως αυτό παρεξηγηθεί σε μια εποχή πολιτικής ορθότητας;
Όχι, βέβαια. Είναι μια τελείως μυθιστορηματική, παραμυθένια σκηνή, βγαλμένη από τη φαντασία ενός 10χρονου παιδιού. Δεν μπορεί να κρίνεται με κριτήρια μιας ενήλικης ταινίας».
Στη μάχη της προεδρικής διαδοχής θα θέλατε να επικρατήσει τελικά μια γυναίκα;
Αυτό που θέλω είναι να δω επιτέλους έναν άλλο πρόεδρο. Δεν με νοιάζει αν θα είναι γυναίκα. Απλώς να είναι κάποιος άλλος! Και τα καλά νέα είναι πως θα είναι! Δεν κρύβω πάντως πως υποστηρίζω τους Δημοκρατικούς.
Πως βλέπετε τους πολιτικά ενεργούς συναδέλφους σας που διαδηλώνουν τα πιστεύω τους;
Σέβομαι αυτό που κάνουν. Δεν θέλω να τους κρίνω. Απλώς εγώ δεν είμαι τόσο εκδηλωτική με τα πολιτικά.
