Ο Δημήτρης Πικιώνης, όπως υπενθυμίζει ο Αγγελος Δεληβορριάς, έβλεπε τη γλύπτρια Ναταλία Μελά «ωσάν βυθιζόμενη με την αίσθησή της εις τα ταπεινά σιδηρικά κι όλα όσα πλάθει ο χαλκιάς» και θαύμαζε τη «διάχυση αισθήματος και φαντασίας» στο έργο της. Από τις 10 Απριλίου μέχρι και τις 4 Μαΐου θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε κι εμείς στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς το εύρος της καλλιτεχνικής της δημιουργίας (έργα από σίδερο, ορείχαλκο, λαμαρίνα, μάρμαρο και ξύλο, collages, ανάγλυφα, καθώς και φωτογραφίες).
Ήδη στο φωτεινό αίθριο του Μουσείου Μπενάκη «βόσκουν» ορισμένα από τα χαρακτηριστικά μεταλλικά τετράποδα (κατσίκια) της γλύπτριας, καλώντας τους επισκέπτες στο εσωτερικό της έκθεσης. Εκεί δηλαδή όπου βρίσκονται 180 και πλέον έργα, τα περίφημα κοκόρια, οι ταύροι, οι βάρκες, οι πολεμιστές, τα γλυπτά μυθολογικά θέματα, τα ανάγλυφα, αλλά και η ακριβής αναπαράσταση του εργαστηρίου της σε φυσικό μέγεθος. Με όλα τα βασικά εργαλεία, τα προπλάσματα και τα ημιτελή έργα. Στον χώρο της έκθεσης προβάλλονται επίσης και δύο σύντομες ταινίες για τη ζωή και το έργο της γλύπτριας, σε σκηνοθεσία της Μαίρης Παπαλιού και της Μαίρης Κουτσούρη.
Ο ζωγράφος Αλέκος Λεβίδης, φίλος παλιός της Μελά, μίλησε θερμά για τη γλύπτρια, η οποία ωρίμασε κυριολεκτικά στην αγκαλιά της γενιάς του '30 και δούλεψε στη δική της «προσωπική νήσο», για να αποκαλύψει την ιδιότυπη γλυπτική της αποστασιοποιημένη από τις μόδες και τα ρεύματα της εποχής.
Ο συγγραφέας Τάκης Θεοδωρόπουλος, μιλώντας για τη συμβολιστική διάσταση του έργου της, έκανε λόγο για την ικανότητά της να αφομοιώνει και να μετουσιώνει τα σύμβολα σε κάτι άλλο, με μια ανάλαφρη, δημιουργική χειρονομία. Χαρακτήρισε τη γλυπτική της «ιδιοσυγκρασιακή», που εμπεριέχει «τη χαρά της δημιουργίας και την ευφορία του ίδιου του υλικού».
Την επιμέλεια της έκθεσης έχει η κόρη της γλύπτριας Αλεξάνδρα Τσουκαλά, εξοικειωμένη από παιδί με την τέχνη της μητέρας της. Μεγάλωσε, άλλωστε «μέσα στα πετεινά, τα γίδια, τις βάρκες και τις γοργόνες της μητέρας της». Η Ναταλία Μελά, εγγονή του Παύλου Μελά και της Ναταλίας Δραγούμη, γεννήθηκε το 1923 στην Αθήνα. Σπούδασε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με καθηγητές τον Κωνσταντίνο Δημητριάδη και τον Μιχάλη Τόμπρο. Δούλεψε με τον Θανάση Απάρτη και τον Δημήτρη Πικιώνη, ενώ σημαντική επίδραση στη σκέψη και το έργο της άσκησε ο σύζυγός της, αρχιτέκτονας Αρης Κωνσταντινίδης.
Αρχικά δούλεψε με μάρμαρο και πέτρα, ενώ από τη δεκαετία του '60 στράφηκε στη χρήση του μετάλλου. Ο φυσικός κόσμος και η μυθολογία αποτελούν τις βασικές πηγές της τέχνης της, η οποία διακρίνεται επίσης για το χιούμορ και μια λεπτή ειρωνική διάσταση. Η Ναταλία Μελά μας κάλεσε να δούμε την έκθεση μαζί της, δηλώνοντας «φρικτά συγκινημένη γριά, που δεν χωράει σε κανένα συρτάρι».
Την έκθεση συνοδεύει ο δίγλωσσος κατάλογος (ελληνικά-αγγλικά), συνέκδοση του Μουσείου Μπενάκη και των εκδόσεων «Ωκεανίδα».
