Ο ηθοποιός που μεταμόρφωσε τον Ιουδαίο πρίγκιπα Μπεν Χουρ σε μυθικό ήρωα των παιδικών χρόνων πολλών γενεών θεατών, ο Τσάρλτον Ιστον, από το βράδυ του Σαββάτου δεν υπάρχει πια.
Ο ευθυτενής υποστηρικτής του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο ευγενής πολέμιος του μακαρθισμού, που προέκυψε φανατικός πρόεδρος του NRA (Εθνικού Συνδέσμου Οπλοκατοχής των ΗΠΑ), «έσβησε» ήσυχα στο σπίτι του, στο Μπέβερλι Χιλς, σε ηλικία 83 χρόνων. Το 1999 είχε προσβληθεί από καρκίνο του προστάτη, ενώ το 2002 ανακοίνωσε ότι έπασχε κι από τη νόσο τού Αλτσχάιμερ.
Παιδί χωρισμένων γονιών, ο Ιστον ήδη απ' τα μαθητικά χρόνια είχε εκδηλώσει την κλίση του στο θέατρο και συμμετείχε στα γυρίσματα ερασιτεχνικών ταινιών. Για μια σύντομη περίοδο. κέρδιζε τα προς τα ζην ως μοντέλο, ώσπου ήρθε η ώρα να λάμψει το άστρο του: ο σκηνοθέτης Σεσίλ Μπ. Ντε Μιλ στο «λαξευμένο» πρόσωπό του βρίσκει το 1956 τον ιδανικότερο Μωυσή για τις «Δέκα Εντολές» του. Αμέσως μετά την επιτυχία, ο ηθοποιός δέχεται την πρόταση του Ορσον Ουέλς να υποδυθεί τον σερίφη στο φιλμ «Αρχων του Τρόμου» (1958). Ακολουθεί μία ακόμη εμβληματική ταινία, με τον νευρώδη Ιστον επιβλητικό πρίγκιπα της αρχαίας Ιουδαίας, που μάχεται ηρωικά κατά των Ρωμαίων: του «Μπεν Χουρ» (1959) του Ουίλιαμ Ουάιλερ. Στα 11 Οσκαρ τού φιλμ, το ένα ανήκει και στον πρωταγωνιστή, για την καλύτερη ανδρική ερμηνεία.
Δύο χρόνια αργότερα, πρωταγωνιστεί -δίπλα στη Σοφία Λόρεν- στον «Ελ Σιντ» του Αντονι Μαν, και το '63 στις «55 μέρες στο Πεκίνο» του Νίκολας Ρέι. Οταν ο Τζορτζ Στίβενς γυρίζει την «Ωραιότερη ιστορία του κόσμου» (1965), ο Ιστον επιστρέφει στα «πάτρια» κινηματογραφικά εδάφη, στην αρχαία Ιουδαία. Την ίδια χρονιά, έπειτα από σειρά γουέστερν και ταινιών δράσης ή καταστροφής, επανακάμπτει με έναν ιστορικό ρόλο: είναι ο Μικελάντζελο, στην ταινία του Κάρολ Ριντ, «Αγωνία και Εκσταση».
«Έχω παίξει τρεις προέδρους, τρεις αγίους και δύο ιδιοφυΐες. Αν αυτό δεν προκαλεί πρόβλημα στο εγώ σου, τότε τίποτα δεν μπορεί να στο διαταράξει», διεπίστωνε αυτοσαρκαζόμενος.
Το 1968 επανέρχεται στην επικαιρότητα με μια τεράστια εισπρακτική επιτυχία, τον «Πλανήτη των Πιθήκων» του Φράνκλιν Σάφνερ. Το 1971 επιχειρεί το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με το φιλμ «Αντώνιος και Κλεοπάτρα», μια παταγώδη αποτυχία που δεν βρήκε καν διανομή. Η τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση έγινε στο ριμέικ τού «Πλανήτη των Πιθήκων» από τον Τιμ Μπάρτον, το 2001.
Ο άνθρωπος που συστρατεύτηκε με τον Τζον Κένεντι το 1960, εναντιώθηκε στον μακαρθισμό και στην περίφημη πορεία του 1963 για τα πολιτικά δικαιώματα βρισκόταν δίπλα στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ -τον οποίο αποκαλούσε «Μωυσή του 20ού αιώνα»-, είναι το ίδιο πρόσωπο που αργότερα τάχθηκε υπέρ των συντηρητικών κυβερνήσεων Ρίγκαν και Μπους και έγινε φανατικός υπέρμαχος της οπλοκατοχής (από το 1998 ώς το 2003 υπήρξε πρόεδρος του NRA). Ανατριχιαστική ήταν η εικόνα του στο βραβευμένο με Οσκαρ ντοκιμαντέρ του Μάικλ Μουρ, «Ακήρυχτος Πόλεμος», όπου ο Ιστον, ενώ είναι ακόμα νωπή η τραγωδία στο Γυμνάσιο Κολουμπάιν (2002), τάσσεραι αναφανδόν υπέρ της οπλοχρησίας.
Παρ' ότι σταρ του Χόλιγουντ, έζησε μια ήρεμη οικογενειακή ζωή μαζί με τη γυναίκα του, την κόρη τους και τον υιοθετημένο γιο τους. Το δυστύχημα είναι ότι δεν υπήρξε περήφανος μόνο για τις 100 και πλέον ταινίες του, αλλά και για τη συλλογή με τα 30 όπλα του· το εξομολογείται στην αυτοβιογραφία του, «Στην αρένα».
